Nederlandse onderzoeksinstellingen en Elsevier gaan nationale open science-samenwerking aan

Zojuist is bekend gemaakt dat de Vereniging van Universiteiten in Nederland (VSNU), de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en Elsevier, het informatie- en data-analysebedrijf voor de (medische) wetenschap, een nationale open science-samenwerking aangegaan. De overeenkomst omvat diensten voor het publiceren en lezen van wetenschappelijke content, evenals de gezamenlijke ontwikkeling van innovatieve open science-diensten voor het waarderen en verspreiden van kennis. De overeenkomst is geldig tot 31 december 2024. De VSNU heeft een FAQ opgesteld en het contract is op de website openbaar gemaakt. Op openaccess.nl zal de informatie van het contract een dezer dagen worden uitgewerkt in de Elsevier workflow.

In december 2019 tekenden de onderzoeksinstellingen en Elsevier al een raamovereenkomst. In de afgelopen vier maanden hebben de partijen deze overeenkomst in alle zorgvuldigheid verder ontwikkeld tot een unieke open science-samenwerking. Er werd gelijktijdig een werkgroep van onafhankelijke experts opgericht die zich toelegde op verantwoord beheer van onderzoeksdata. De werkgroep bracht in kaart onder welke voorwaarden metadata en onderzoeksresultaten kunnen worden (her)gebruikt en verrijkt door publieke en private organisaties. Op basis van het advies van de werkgroep is een aantal samenwerkingsprincipes afgesproken, onder meer over eigendom van data (wetenschappers en/of instellingen zijn eigenaar van hun eigen onderzoeksdata), toegang tot data en metadata, leveranciersneutraliteit, en volledige keuzevrijheid voor alle instellingen m.b.t. het gebruik van diensten.

VSNU, NFU, NWO en Elsevier melden vandaag een samenwerking op de volgende onderdelen:

1) Open access-diensten voor publiceren en lezen. Deze nationale overeenkomst omvat leesrechten voor de hoogwaardige, peer-reviewed content uit Elseviers uitgebreide tijdschriftenportfolio. De samenwerking ondersteunt de ambities van het consortium om 100% open access te kunnen publiceren. 95 procent van alle Nederlandse wetenschappelijke artikelen kan door deze overeenkomst per direct open access worden gemaakt. Elsevier committeert zich bovendien als onderdeel van deze samenwerking aan een gang naar onmiddellijke open access-opties voor de resterende titels.

2) Open science-diensten voor onderzoeksinformatie en wetenschappelijke communicatie. Elsevier zal samen met haar Nederlandse wetenschapspartners in co-creatie nieuwe diensten ontwikkelen waarmee kennis beter gewaardeerd en verspreid kan worden. De partners zullen een aantal pilot-projecten uitvoeren waarmee de diensten optimaal worden toegespitst op de behoeften van Nederlandse wetenschappelijke instellingen. De pilots ondersteunen de gedeelde ambitie van bredere maatschappelijke interactie met wetenschap, en worden uitgevoerd op basis van de eerdergenoemde samenwerkingsprincipes.